Συμπλήρωση και επέκταση των ερευνητικών υποδομών του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του ΠΑΠΕΛ, με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων για την πιστοποίηση της αυθεντικότητας των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων της Περιφέρειας Πελοποννήσου

«Συμπλήρωση και επέκταση των ερευνητικών υποδομών του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του ΠΑΠΕΛ, με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων για την πιστοποίηση της αυθεντικότητας των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων της Περιφέρειας Πελοποννήσου» (ΜΙS 5060299)

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Πελοπόννησος 2014-2020» (μεταφερόμενο στο Ε.Π. «Πελοπόννησος 2021-2027» με κωδικό ΟΠΣ MIS:6001408)

Ταμείο συγχρηματοδότησης: Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)

Επιλέξιμη Δημόσια Δαπάνη: 400.000,00 €

Περιγραφή

Σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει απαίτηση για αυθεντικότητα των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων που διατίθενται στην αγορά, δηλαδή η δήλωση της ετικέτας πρέπει να ταιριάζει απόλυτα με το περιεχόμενο του προϊόντος συμπεριλαμβανομένων τόσο της σύνθεσης όσο και της γεωγραφικής τους προέλευσης.

Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου υπάρχει σημαντικός αριθμός αγροτικών προϊόντων και τροφίμων τα οποία φημίζονται διεθνώς για την άριστη ποιότητά τους. Μεταξύ αυτών των προϊόντων αρκετά έχουν χαρακτηριστεί ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) ή ως Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ), αφού η ποιότητα και τα χαρακτηριστικά τους οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον που συμπεριλαμβάνει τους εγγενείς φυσικούς αλλά και τους ανθρώπινους παράγοντες. Ουσιαστικά ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ αναγνωρίζονται αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα που έχουν μακρά ιστορία παραγωγής και κατανάλωσης σε μια συγκεκριμένη περιοχή, διαμορφώνοντας έτσι μια γαστρονομική κουλτούρα και παράδοση σε αυτή αλλά συμβάλλοντας στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξή της. Επίσης, αυτά τα τοπικά προϊόντα μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην τουριστική ανάπτυξη του κάθε τόπου, ενώ τα ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα θεωρούνται συχνά ότι είναι υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας. Για τους παραπάνω λόγους τα ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα κατοχυρώνονται νομοθετικά, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Τα ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντα της Περιφέρειας Πελοποννήσου έχουν περίοπτη θέση στην εγχώρια και διεθνή αγορά και γίνονται στόχος νοθείας από άλλα προϊόντα κατώτερης ποιότητας που παράγονται σε περιοχές διαφορετικές από τις θεσμοθετημένες περιοχές της Πελοποννήσου. Η ανάγκη βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων φυτικής ή ζωικής προέλευσης που παράγονται στην Πελοπόννησο έχει εντοπιστεί σε πολλές οικονομοτεχνικές μελέτες της Περιφέρειας.

Μέχρι σήμερα στην Περιφέρεια Πελοποννήσου έχουν αναγνωριστεί ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ όπως ελαιόλαδο, οίνοι και τυριά από διαφορετικές περιοχές, αλλά και η επιτραπέζια ελιά Καλαμάτας, το μέλι Ελάτης Μαινάλου βανίλια, η τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου, τα μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως και το φασόλι βανίλια Φενεού.

Στο παρελθόν έχουν προταθεί παρεμβάσεις για τη διασφάλιση της αυθεντικότητας που οφείλεται στον τοπικό περιορισμό παραγωγής των προϊόντων. Παρά ταύτα τα πραγματικά εργαλεία των ελεγκτικών μηχανισμών για την πιστοποίηση της αυθεντικότητας των προϊόντων αυτών υπολείπονται των πραγματικών αναγκών για την προστασία των παραγωγών και τον έλεγχο της νοθείας με αντικειμενικές μεθόδους. Είναι προφανές ότι χρειάζεται συστηματική επιστημονική έρευνα για να δημιουργηθούν πραγματικά εργαλεία πιστοποίησης της αυθεντικότητας των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων που να στηρίζονται στις σύγχρονες μεθόδους ανάλυσης. Είναι λοιπόν απαραίτητο να υπάρχουν μεθοδολογίες γρήγορες, ακριβείς, εύκολες στην εφαρμογή και με χαμηλό κόστος, έτσι ώστε να μπορεί να ελέγχεται η αυθεντικότητα των προϊόντων σε όλα τα στάδια των διαδικασιών παραγωγής και διακίνησής τους.

Το προτεινόμενο έργο έχει ως στόχο την εφαρμογή διαφορετικών φασματοσκοπικών τεχνικών καθώς και μεθόδων πρωτεομικής για τη δημιουργία προτύπων από ΠΟΠ και ΠΓΕ αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, αλλά και ομόλογων προϊόντων προερχόμενα από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, τα οποία μετά από στατιστική επεξεργασία θα οδηγήσουν σε υπολογιστικά εργαλεία πιστοποίησης της αυθεντικότητας των πρώτων.

Με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ταμείο συγχρηματοδότησης: Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)